Kalça eklemi ağırlığınızı taşıdığı için aşınma ve bozulmaya en sık uğrayan eklemlerdendir. Bu durum tıpta osteoartrit, günlük kullanımda kireçlenme olarak adlandırılır ve kalçanın en sık rastlanılan hastalığıdır. 

Kalça Osteoartriti (Kireçlenmesi) Nedir?

Tüm eklemlerde olduğu gibi kalça ekleminin hem topu hem de yuvası kıkırdakla kaplıdır. Bu kıkırdak yapı bu iki kemiğin birbiri üzerinde ağrısız ve minimal sürtünme ile kaymasını sağlar. Bu kıkırdağın bozulması, aşınması ve yer yer kaybolmasına osteoartrit veya kireçlenme denir. Anlaşılacağı üzere dışarıdan bir kireç toplanması söz konusu değildir.

Böyle bir durumda ilk belirtiler sabah kalkıldığında kasıkta ve uyluk ön-iç tatafında ağrı ve rahatsızlık hissidir. Ağrı aktiviteyle artar, istirahatle azalır. Bu belirtiler kalça hastalıklarının bir çoğunda olabilir.

Tedavi edilmeyen osteoartritler yıllar içinde ilerleyerek ağrısız yürümeyi imkansız hale getirir. Bu kadar ilerlediğinde eklem etrafında kemik dikenler gelişir. Bu sırada kıkırdak tamamen aşınmış, eklemde kemik kemiğe sürter hale gelmiştir. Kalça hareketi neredeyse tamamen ortadan kalkabilir. Bu durumda gittikçe adelelerde de zayıflık ve yetmezlik oluşur.

Kalça Kireçlenmesi Nedenleri

Ailelerde bir yatkınlık görülebilir. Bu yatkınlığın en önemli nedeni genetik geçişli olarak kalça yuvasının, başın ya da her ikisinin yapısal bozukluklarıdır. En bilineni kalça çıkıklarıdır. Tedavi edilmemiş kalça çıkıklarında hemen hepsi kireçlenmeye gider. İyi tedavi-ameliyat edilmemiş, 6 yaş sonrası tedavi edilmiş kalça çıkıklarında da sıktır. Bazen yarı çıkıklar veya doğuştan gelen yapısal bozukluklar farkedilmeden hasta orta yaşlarına kadar sıkıntısız bir hayat sürse de sorunlar eninde sonunda belirti verir. Belirti verdiğinde tedavi uygulanmadığında, bazen de tedaviye rağmen sorun gelişebilir.

Kalça eklemini ilgilendiren çocukluk yaşı hastalıkları da (Perthes, femur büyüme kıkırdağı kayması gibi) ileri yaşlarda kireçlenmeye neden olabilir. Geçirilmiş kalça eklemi ve kıkırdağı yaralanmaları, enfeksiyonlar, şişmanlık, ağır sporlar sonrası da görülebilir.

Günümüzde en sık görülme nedenlerinden biri de kalça sıkışma sendromu dur

Tanı klinik muayene ile ve direkt röntgen tetkikleri ile konur. Doktorunuz durumunuza göre size bir tedevi önerecektir.

Tıbbi (Cerrahi Olmayan) Tedavi

Osteoartritin erken devrelerinde iseniz cerrahi olmayan tedaviler hastalığınızın ilerlemesini yavaşlatabilir.

• Kalçanızı fazla kullanmaktan kaçınınız.
• Düzenli fizik aktivite yapınız. Özellikle yüzme, su aerobiği, salon bisikleti adele kuvvetini korur ve eklem hareket açıklığının korunmasına yardımcı olur.
• Anti-romatizmal, anti-enflamatuar ilaçlar kulanılabilir.
• Geceleri yeterli derecede uyunmalıdır.
• Fazla kilolar varsa verilmelidir
• Baston kullanımı önerilir.

Kalça Kırığında Cerrahi Tedavi

Erken yaşta gelişen osteoartrit gerçekten cerrahi açıdan zor bir problemdir. Erken dönemlerde kalça artroskopisi hastalığın gelişimini yavaşlatabilir. Kalça artroskopisi dünyada çok az merkezde yapılmakta olup sınırlı müdahale imkanına sahiptir.

Protez öncesi cerrahilerden biri de osteotomilerdir. Osteotomi femur kemiğinin başının veya boynunun kesilerek yeniden yönlendirilmesidir. Bu yöntemle kalça eklemine binen yükler yeniden düzenlenmekte ve/veya eklemin sağlam yüzeyleri yük taşıyan bölgelere getirilmektedir. Bu yöntem total kalça protezlerindeki ilerlemeler nedeni ile popüleritesi azalmakla birlikte bazı vakalarda eşsiz olanaklar sağlayabilmektedir.

Kalça ekleminin femur başı bölümündeki küçük kıkırdak boşluklarında (özelllikle travmatik olanları) osteoatritin başlangıç dönemlerinde yapılan kıkırdak nakilleri kalça protezi gereksinimini ileri yaşlara erteleyebilmektedir.

Kalça osteoartritinin radikal tedavisi total kalça protezidir.