Diz Protezi Nedir?

Diz fonksiyonel açıdan insanın günlük yaşamında büyük önem taşımaktadır. Gerek insanın hareket kabiliyeti gerekse de vücut ağırlığının tamamını taşıması nedeni ile diz eklemlerinde birçok problem açığa çıkabilmektedir. Diğer yöntemlerle (bakınız; diz kireçlenmesi -artriti- ) olmayan durumlarda hastalara hayat standartını geri kazandırmak için etkili bir tedavi yöntemidir. Son yıllarda teknolojik gelişmeler ve cerrahi alanının yeni imkanlar sunması sonucunda iyi ellerde ve koşullarda, iyi diz protezlerinin uygulaması ile % 98-99 oranında başarılı ve 25-30 yıl sorunsuz bir hayat sunan çözüm sağlanmaktadır.

Diz protezi genelde başka tedavi seçeneği olmayan kireçlenmelerde ve romatizmal hastalıkların ileri devrelerinde yapılır?

Diz Protezi Anatomisi

En sık kullanılan Total Diz protezi genellikle 4 kısımdan oluşmaktadır. Bunlar; titanyum alt-tibial parça, kobalt-krom-molibdenyum alaşımı üst-femoral parça, ve polientilen ara parça ve yine polietilen diz kapağı-patellar parçalardır. Bu maddeler hastaların vücudunda herhangi bir alerjik reaksiyona neden olmamakla birlikte diz ekleminde bulunan diğer dokular ile oldukça hızlı bir şekilde uyum özelliğine sahiptir.

Diz eklem anatomik prensiplerine benzer bir şekilde tasarlanan bu protezler, hastaların değişik diz eklem ölçülerine uygun olarak 2 mm lik artan ölçülerde tasarlanmaktadır. Genellikle ileri yaşlardaki hastalarda tercih edilen diz protezinin yaklaşık 25 ila 30 yıl ömrü bulunmaktadır. Kullanım ömrü tükenen diz protezlerinin yeni protezler ile değiştirilmesi gerekmektedir, bu işleme “diz protezi revizyonu” denir.

Protez Operasyonu Kararı Vermek

Protez operasyonuna karar verecekseniz aşağıdaki bilgileri bilmelisiniz.

Başarı oranı ; İyi ellerde, en yüksek standarttaki protezler kullanılması ve protez operasyonları için tasarlanmış özel ameliyathane ve sterilite önlemleri alınması durumunda standart protez operasyonlarında başarı oranı % 98 üzerindedir. Başarı tamamen ağrısız olarak hastanın günlük aktivitelerini yapması, seyahat edebilmesi, yüksek aktivite gerektirmeyen sporları ( yürüyüş, bisiklet, kayak, golf vb) yapabilmesi ve dizin en az 90 derece bükülmesi demektir. Protez biyomekaniği her türlü spora izin verirse de protez ömrüne negatif etkilerinden dolayı bazıları önerilmez. Protez revizyonları, ileri açısal bozukluklar gibi özel durumlarda yapılmış protezlerde ise başarı oranı %95 lerin üzerindedir

Ameliyat olmazsanız ne olur; Diz protezi hayati bir operasyon olmadığı için dilediğiniz zaman ameliyat olma şansınız vardır. Hastalığınız ne kadar ilerlerse ilerlesin iyi ellerde başarı oranı aynıdır. Yine de operasyonunuzu ertelediğiniz sürece ağrıların artarak devam edeceğini, bazı durumlarda bel ve diğer taraftaki eklemlerde fazla yüklenmeye bağlı zedelenebileceğini unutmamak gerekir.

Protezin ömrü; En sık sorulardan birisi protez yapım yaşı ve ne kadar ömrü olduğudur. Burada hastanın kişisel özellikleri; yaş, cinsiyet, ağırlık ve hareket seviyesi belirleyicidir. İyi ellerde yapılması en iyi protezlerin kullanılması şartıyla protez ömrü 25-30 yıla çıkmıştır. 100 kilo üstü ve çok aktif bir yaşam (yorucu sporlar , ağır iş koşulları vb) süren kişilerde protez ömrünün 5 yıl kadar azalması beklenebilir.

Protez ömrünü doldurduğunda ağrı yapmaya başlar ve şikayetler zamanla da ilerler. Buna neden protezin gevşemesi ve aşınması olabilir. Bu durumda protezin aşınan ve gevşeyen parçaları değiştirilir. Bu ilk protez operasyonuna göre çok daha zor, pahalı ve tekniği zor bir operasyondur ve daha özel bir deneyim gerektirir.

Kilo operasyona engel midir? Hasta hangi kiloda olursa olsun diz protezi yapılabilir. İleri kilolarda operasyon teknik açıdan oldukça zor olmasına rağmen deneyimli ellerde sorunsuz olarak yapılabilir. Başarı oranı da aynıdır.

Erken yaşta protez yapılabilir mi? Günümüz hekimliğinde bir hastanın ağrı ve topallama ile hayatını sürdürmek zorunda bırakılması kabul edilemez olduğundan başka bir tedavi olasılığı yoksa diz protezi her yaşta yapılabilir. 60 yaşının altındaki hastalarda yapılan protezlerde protez ömrünün 25-30 yıl olduğu göz önünde tutulursa ikinci kez protez operasyonu gerekebilir ki bu ikinci operasyon da deneyimli ellerde yüksek başarı ile yapılabilir.

Dahili hastalıklar diz protezi yapılmasını nasıl etkiler? Günümüz tıbbi koşullarında başka bir seçenek yok ise kanama hastalıkları, şeker hastalığı, kronik böbrek hastalıkları, dengelenmiş kalp hastalıkları, kortizon-kanser ilaçları kullananlarda, nörolojik hastalıkların büyük kısmında diz protezi yapılabilir. Ancak bu tür rahatsızlığı olan hastalarda operasyon öncesi ve sonrası yakın takip gerektirir.

Bu tür hastalığı olanlar, aspirin vb kan sulandırıcı kullananlar mutlaka doktorunu bilgilendirmelidir.

Protez Yapım Aşamaları

Protez Seçimi

Sizin için hangi protezin daha uygun olduğuna bu konuda deneyimli ortopedistler karar verirler. Aşağıdaki protezlerden bir seçilebilir. Diğer protez alternatiflerini çekinmeden doktorunuza sorabilir ve tartışabilirsiniz.

Standart total diz protezi; Klasik olarak uyluk, kaval kemiklerinin eklem yüzeylerinin ve gerektiğinde diz kapağı eklem yüzeyinin değiştirildiği protezlerdir. Bu protezlerin özel kaplama olanları da vardır.

Yarım diz protezleri; Yarım veya unikondiler denilen diz protezleri dizin kireçlenmiş iç veya dış ana ekleminin birini değiştirme esasına dayanır. Bu işlemde tam diz protezinden çok daha küçük bir kesi yapılır, kemik kesisi,kanama çok daha azdır. Hastalar günlük hayata tam diz protezlerine göre 15 gün daha erken 1. ay sonunda dönerler. Unikondiler protezler ileri kireçlenme vakalarında yapılamaz. Bağ gerginliklerinin ayarlanma olanağı sorun yaratabilir. Teknik hataya daha açıktır ve küçük açısal hatalar protezin veya protez konulmayan kısmın beklenenden daha erken bozulabilir ve tam proteze geçilmesi gerekebilir.

Dikkat! Unikondiler diz protezleri görüntü olarak yarım gibi gözükse de unutulmaması gereken bir protez olduğudur. Tüm protez riskleri aynıdır. Unikondiler diz protezlerinin ömrü 20-25 yıldır. Değişmesi gerektiğinde tam diz protezi ile değiştirilir.

Mini diz (Yüzey kaplama) protezleri; 40-55 yaş arası aktif hastaların küçük alandaki kıkırdak hasarlarında mini diz protezleri çok yeni , çok etkili tedavi seçenekleri dir. Hastanın kıkırdak yüzeyinin şekli ve eğimiyle eşleşmek üzere bir “yama”yapılarak kalan normal kıkırdağı korumak için tasarlanmıştır. Uygulaması kolay, küçük cerrahi kesi gerektiren, etkili bir yöntemdir. Mini protez operasyonlarında küçük bir kemik kaybı meydana geldiğinden aşınma, gevşeme, başarısız tekniklerde diğer seçeneklere geçmek son derece kolaydır.

Mini protezler aynı zamanda mikrokırık, kıkırdak nakli gibi operasyonların başarısız sonuçlarında da iyi bir alternatiftir.

Mini protezler yeni uygulanmaya başlandığı için şu anda ömrü konusunda kesin bir şey söylemek oldukça zordur. 10 yıllık sonuçlar son derece başarılıdır. Biomekanik çalışmalar 15 yıllık başarılı sonuçların sürpriz olmayacağını düşündürmektedir. 50 yaş civarında bir hastaya mini protez uygulandığında basit bir operasyon sonrası 10 yıllık rahat bir dönem çok değerli bir zaman kazancıdır ve hastanın tek tam protezle hayatının sonuna kadar rahat bir yaşam sağlamasına olanak sağlar.

Diz Protezi Ameliyatı

Operasyon Öncesi

Doktorunuzla operasyonun tüm detaylarını, operasyon sonrasını, riskleri konuşmuş ve tamamen anlamış olmalısınız. Eğer anlamadığınız bir konu ve soracaklarınız var ise doktorunuz ile tekrar görüşmek en doğal hakkınızdır. Hiç çekinmeden doktorunuzu arayın.

Aspirin, plavix gibi tüm kan sulandırıcıların operasyon öncesinde kesilmesi gerekir. Aksi halde hayati risk oluşturacak kanamalar ile karşılaşabilirsiniz. Mutlaka doktorunuzu uyarmalısınız. Kan sulandırıcı kullanmanın zorunluluk olduğu durumlarda risk içermeyen kan sulandırıcılar doktorunuz tarafından verilecektir.

Sizi operasyon öncesi mutlaka anestezi uzmanı, gereken hallerde diğer uzmanlık alanlarından doktorlar tarafından muayene edileceksiniz. Tüm yakınmalarınızı, kullandığınız ilaçları net olarak belirtmelisiniz. Unutma olasılığına karşı ilaçlarınızın bir listesini hazırlayıp getirmenizi öneririz. Operasyon sabahı herhangi bir ilaç kullanıp kullanmayacağınız ve kullanacaksanız nasıl kullanacağınız hakkında net bilgiler edinin.

Operasyon sırasında herhangi bir enfeksiyonunuz, gribal durumunuz, ateş-kırıklık gibi yakınmalarınızın kesinlikle bulunmaması gereklidir. Bu tür durumlarda operasyonun ertelenmesi gerekir.

Zaman zaman tekrarlayan boğaz, idrar vb enfeksiyonlarınız oluyorsa mutlaka doktorunuza belirtmelisiniz. Bu tür durumlarda bu bölgelerden kültür alınması çok önemlidir. Bu sayede yerleşmiş kronik mikrobik bir durum varsa tespit edilmesi ve protez enfeksiyonundan korunulması sağlanır.

Saat, küpe, bilezik, kolye gibi metaller takılar cildinizde alerji yapıyorsa mutlaka doktorunuza bildirmelisiniz. Bu durumda protezin yapıldığı metallere karşı bir alerjiniz olup olmadığının anlaşılması için cilt testi gerekebilir ve farklı bir protez kullanılabilir.

Operasyon Günü

Bir gece önce yatmadan bir duş almanızı öneririz. Kesinlikle kese yapmamalısınız. Vücudunuza krem sürmeyiniz. Bayanların el ve ayaklarındaki ojeleri çıkarmaları gerekir.

Operasyon öncesi en az 8 saat boyunca hiçbir şey yiyip, içmemiş olmalısınız. Sigara da buna dahildir. Operasyona giderken üzerinizde hiçbir metal, piercing. alyans, yüzük, kolye vs olmamalıdır. Bunları evde bırakmanızı öneririz. Bayanlar makyaj yapmamalıdır.

Hastaneye gelirken bütün röntgen ve tıbbi dökümanlarınızı yanınıza alınız. Hastaneye gelirken yanınızda bayanlarda tercihan uzun bir gecelik, erkeklerde şort veya pijama getirmelerini öneririz.

Yatağınıza geçtiğinizde hemşireler damar yolu açacak, sizi operasyona hazırlayacaktır. Bu sırada varsa diş protezinizi çıkarmanız gerekecektir.

Ameliyathaneye giderken sedyeye alınacaksınız. Bu sırada size bir enjeksiyon yapılarak stressiz bir biçimde ameliyata gideceksiniz.

Anestezi; Günümüzde kalça protezi operasyosyonları genellikle “epidural anestezi” ile yapılmaktadır. Belden tamamen ağrısız bir biçimde kılcal bir boru yerleştirerek buradan yapılan ilaçla hastanın belden aşağısı uyuşturulur. Hasta ameliyathane ortamını görmek- hissetmek istemezse uyku ilacı ile yine narkoz verilmeden operasyon sırasınca gece uykusuna benzer biçimde uyuyabilmektedir. Epidural anesteziye uygun olmayan hastalarda genel anestezi uygulanabilir.

Operasyon süreci ; Hasta ameliyata gittikten sonra anestezi ve operasyon hazırlıkları yaklaşık 1 saat sürmekte ve operasyona daha sonra başlanabilmektedir. Operasyon standart vakalarda 1.5-2 saat kadar sürmektedir. Özel durumlarda uzun süre olabilir. Operasyon bittikten sonra hastanın yatağına dönmesi de yaklaşık 1 saat sürmektedir. Kısaca hastanın odasından ameliyathaneye inip yeniden dönmesi en az 3.5-4 saat sürmektedir.

Hemen ameliyat sonrası ; hastaların büyük kısmı odalarında yatağına alınır. Hasta, yatağına geldiğinde uyanık, ağrısız ve yakınlarıyla rahat konuşacak durumda olurlar. Ancak yine hastalar ses ve ışıktan rahatsız olurlar. Bu nedenle ameliyat sonrası 1.dereceden yakınların hastayı çok kısa bir süre girip çıkmaları dışında uzun süreli ziyaretler ilk 2 gün önerilmez. Bu konuda yakınlarınızı uyarmanızı öneririz. Yine küçük çocukların özellikle bebeklerin hastane ziyaretleri kendilerinin sağlığı için riskli olabilir.

Hastanın bir yakınının hasta yanında refakatçi olarak kalmalarına izin verilir.

Çift diz protezlerinde, önemli dahili sorunları olan hastalar “cerrahi yoğun bakım”a alınırlar. Yoğun bakım hastaların tıbbi bakımlarının bire bir hemşire ve doktor gözetiminde yapılmasına olanak verir. Yoğun bakımda hastalar uyanık, ağrısız ve yakınlarıyla rahat konuşacak durumda olurlar. Ancak yoğun bakım kuralları nedeniyle ameliyat sonrası hasta sadece 1-2 yakını tarafından 1-2 dakika ziyaret edilebilir, refakatçiye kesinlikle izin verilmez.

Hastalar ilk günü yatarak geçirirler. Tansiyon düşme sorunu yaşanmadığı sürece hasta yatağı yarı oturur pozisyona getirilebilir. Hastanın bacağına yumuşak hareketler yaptırmasında sakınca yoktur.

Ağrı kontrolü; hastaların çok büyük grubunda ağrı kontrolü “epidural katater” den yapılır. Epidural katater operasyon sırasında anestezinin de yapıldığı omuriliğe yerleştirilen bir kılcal borudur. Bu borudan genellikle bir otomatik pompa tarafından sürekli ağrı kesici ilaç gider. Düzenli giden bu ağrı kesici yetmediğinde hasta bir düğmeye basarak fazladan ağrı kesici dozu yollanmasını sağlayabilir. İlaç pompası aşırı ilaç dozu verilmesine izin vermediği için kesinlikle çok güvenli bir yöntemdir ve PCA- patient controlled analgesia (hasta kontrolünde ağrı tedavisi) adı verilmektedir. Kaşıntı, kusma, tansiyon düşüklüğü gibi yan etkileri nadiren görülebilir. Buna rağmen ağrı duyuyorsanız hemşireler doktor tarafından talimatı verilmiş ek ağrı kesicilerle tamamen ağrısız bir gün geçirmenizi sağlayacaklardır.

Hasta yatağa ameliyathanede takılmış olan bir sonda ile gelirler. Bu nedenle sonda kaldığı sürece küçük tuvalet ihtiyacı duymayacaklardır. Sonda genellikle ikinci veya üçüncü gün çekilir. Sonda çekilmesi tamamen ağrısızdır.

Hastaya yatağına geldikten 3-4 saat sonra sıvı-yumuşak gıdalardan oluşan bir yemek verilir. Sonraki öğün hastanın dahili bir sorunu yoksa normal gıdalardan oluşur. İlk yemekten sonra sıvı almaya başlayabilir. Bulantı yapmadığı sürece ilk gün ağızda 1.5 litre sıvı alınması önerilir. Bu sıvı komposto, meyve suyu, açık çay, bitki çayları içerebilir. Sıvı alınımı (özel bir kısıtlama olmadığı sürece) 2.gün 3 litreye çıkmalıdır.

Yatağınıza geldiğinizde bacaklarınızda dolaşımı düzenleyici antiembolik çoraplar ve yara yerinin altından çıkan içeride kirli kan birikmesini engelleyen bir dren olacaktır.

Operasyon Sonrası

Ertesi gün hastalara doktor veya fizyoterapist kontrolünde bir walker-yürüteç yardımıyla ayağa kalkmalarına izin verilir. Ayağa kalkmadan önce 5 dakika kadar oturarak başın dönmediğinden emin olunmalı, baş dönerse uzanarak 1 saat sonra ayağa kalkma yeniden denenmelidir. İlk ayağa kalkıldığında veya yürüyüşe başlandığında baş dönmesi olabilir. Bu durumda derhal yanınızdakilere başınızın döndüğünü bildirin, kendiliğinden geçmesini beklemeyin. İlk yürüyüş sonrasında aynı gün 2-3 defa daha yürümeniz istiyoruz. Ayrıca epidural ilaç bazen bacaklarınızda kuvvetsizlik yapabilir. Bu durumda ayakta duramayabilirsiniz. Böyle bir şey olduğunda epidural pompa kapatılarak birkaç saat sonra yürüyebilirsiniz.

Operasyonun ertesi günü yükseltici konmuş klozete oturabilirsiniz. (yükseltici hastanemizden temin edilmektedir). 3 gün içinde büyük abdestinize çıkamazsanız mutlaka doktorunuza bildirin.

Dren, epidural kateter ve sonda ameliyattan sonraki veya 2. Gün çekilir ve pansuman yapılır. Ertesi günlerde dren yerinden sızıntı olması doğaldır. İlk 2 gece 38 civarında ateşiniz olabilir, kesinlikle enfeksiyon anlamına gelmez. Enfeksiyon ateşi 3. günde başlar.

2. gün fizyoterapist gelerek yatak egzersizleri gösterir . “Protez operasyonlarından sonra egzersiz” broşüründe detayları görebilirsiniz. Anlamadığınız noktoları çekinmeden sorunuz.

3. Günden itibaren hastanın ağrısı sadece ağızdan alınan ilaçlarla tamamen kontrol altına alınabilir. Nadiren daha uzun süreli enjeksiyon gerekir.

Hastaların 3-4. Gün kendilerini biraz halsiz ve iştahsız hissetmeleri doğaldır, sonrasında düzelir.

Hastanede 2-5 gün kalınır. Hastaneden çıkarken hastanın kendi başına yatması, kalkması, tuvalete oturup kalkabilmesi istenir. Taburcu olunurken önerilecektir. İğne önerilirse hemşireler tarafından hastanın kendisine veya yakınına kullanımı öğretilir. Bu iğneler en az 10 gün kullanılmalıdır.

Hastaneden eve gidiş; Hastalar evlerine otomobillerin ön koltuğunda seyahat ederek gidebilirler. Hastalar evde 2-3 katı rahatça çıkabilirler. Daha fazla kat çıkılması gerektiğinde doktorla bu konu görüşülmelidir. Çift taraflı diz protezlerinde 5-10 basamak yardımla çıkılabilir.

Bu koşullar sağlanamıyorsa bir taşıma ambulansı ile eve gitmekte yarar vardır. Hastaların kontrole geldikleri 15. Günde 4-5 kat inip çıkmaları mümkün olabilmektedir.

Hastalar eve döndükten sonra ihtiyaçları için yürüteç yardımı ile dilenildiği kadar kalkıp yürünebilir. Yürümek özellikle önerilen bir egzersizdir. Dolaşımı arttırarak iyileşmeyi hızlandırdığı gibi emboli riskini de ciddi bir biçimde azaltır. Dubleks evlerde yaşam alanının 2 hafta kadar bir katta organize edilmesinde yarar vardır. 2. Haftadan sonra kat çıkıp inme sorunu yavaş yavaş aşılır.

Bu dönemde antiembolik çorap kesinlikle çıkarılmamalıdır. Egzersizler aksatılmadan her gün tarif edildiği şekilde yapılmalıdır. Bu sırada kan sulandırıcı ilaç kullanma aksatılmamalıdır ve ağrı olursa ağrı kesici alınabilir.

Dikkat; ateşiniz 38 derece üzerine çıkar, dizinizde, bacakta ağrı-ayak parmaklarınızda şişme olursa, bacağınızın arka tarafında gerilme-ağrı durumunda doktorunuzu derhal arayın.

15. gün yara doktorunuz tarafından görülecektir ve uygunsa dikişler alınır. Dikişler alındıktan 2 gün sonra bir yara sızıntısı olmaması durumunda duş yapabilir. Hamam, havuz, sauna, küvet 6 hafta boyunca yasaktır.

Dikiş alındıktan sonra fizik tedavi durumunuza göre gerekebilir . Gerekirse fizik tedavi genellikle haftada 3 gün olmak üzere 3. ayın sonuna kadar devam edecektir. Fizik tedavi operasyon gibi deneyimli fizyoterapistler tarafından yapılmalıdır. Sonuçta kaliteli fizik tedavi en etkili faktörlerden biridir.

İşe dönüş; Ofis çalışanları işe gidiş geliş ve ofis içinde 2.hafta sonunda işe dönebilirler. Ağır iş yapmayan çalışanlar 4.hafta sonunda işe gidebilir, otomobil kullanabilirler. Ağır iş yapanlar 10-12.hafta sonunda işlerine dönebilirler.

2.hafta sonunda yürüteci bırakıp bir bastona geçilebilir, eğer hasta kendini tam güvenli hissederse desteksiz de yürüyebilir. Bastonu sağlam tarafta kullanılmalıdır. İki taraflı operasyon olunmuşsa yürüteç 3-4. haftaya kadar kullanabilir. 6 hafta içinde baston tamamen bırakılır. 6. haftadan sonra daha aktif olunabilir, araba kullanılabilir. Fakat sportif aktivite halen yasaktır. 4. ay sonunda fizyoterapist sportif aktivitelere yavaş yavaş başlatabilir. Tam spora dönüş 6ay sonundadır.

Dizde şişlik , gezici hafif ağrılar ve protezin varlığını hissetme gibi küçük sorunlar 3-6 ay hissedebilirlerse de yürüme ilk haftadan sonra ağrısızdır. Hastalar 3-6 ay içinde protez varlığını tamamen unutmaktadırlar.

Cinsel ilişkiye 4-6.haftadan sonra belli koşullarda izin verilir. Bu konuda hazırlanmış ek broşürü doktorunuzdan çekinmeden talep edebilirsiniz.

Operasyon Sırasında ve Sonrasında Erken Dönem Olası Riskler;

Enfeksiyon; İyi ameliyathane koşullarında protez operasyonlarında enfeksiyon oranı % 1 in altındadır. İyi ameliyathane koşulları denilirken "laminar air flow " denilen özel mikrop bulaşmasını engelleyen bir sistem bulunması ve özellikle protez operasyonları için özel başlık ve kıyafetlerin giyilmesi demektir.

Enfeksiyon olursa yeniden bir operasyonla ile eklemin yıkanması gerekebilir. İleri enfeksiyonlarda operasyonda konulmuş olan protezin çıkarılması gerekebilir. Bu durumda 6-12 hafta antibiotik kullanımı sonrası yeniden protez konabilir.

Enfeksiyon olmaması için anestezi sırasında damardan antibiotik verilmektedir. Antibiotik kullanımına ameliyat sonrası 2 gün daha devam edilmektedir. Ayrıca kullanılan aletlerin sterilizasyonuna çok dikkat edilmektedir.

Derin ven trombozu (toplar damarlarda kan pıhtılaşması); Bu komplikasyon %5 in altındadır. Genellikle 3. günden sonra görülme olasılığı başlar, 6-10. günler en fazla görülür. Ancak nadiren de olsa operasyondan aylar sonra da görülebilmektedir. Derin ven trombozlarınının da % 5-10 kadarı (tüm hastaların 10 binde 5-10 u ) pıhtının koparak akciğere veya beyine giderek hayati risk yaratabilir. Hastaların bazılarında ek risk faktörleri vardır. Bunlar kadınlarda doğum kontrol hapları kullanılması, hastaların daha önce derin ven trombozu geçirmiş olması, bacaklarda varis bulunması, ailevi yatkınlık vb.

Derin ven trombozundan korunmak için kan sulandırıcı ilaçlar, operasyon sonrası antiembolik çoraplar giydirilmesi, yatak içi egzersizler ve erken ayağa kaldırarak yük verme riskleri azaltmaktadır. Eğer hastalarda ek risk faktörleri varsa bu uygulamalar daha da uzatılmaktadır.

Teknik hatalar; Protez ameliyatları teknik olarak son derece komplike operasyonlardır. Bu nedenle teknik hatalara bağlı komplikasyon olasılığı her zaman ve her yerde olabilmektedir. İyi ellerde teknik hatalara bağlı komplikasyonların riskleri çok azalmakta ve sonuca etki eden teknik hatalar çok nadiren oluşmaktadır.

Operasyon Sonrasında Geç Dönem Olası Riskler;

Gevşeme ; Günümüz teknolojisinde 20-30 yıla dayanan protez ömürleri beklenmektedir. Şu andaki teknolojisi nedeniyle protezde uzun dönemli bir gevşeme, aşınma kaçınılmazdır. Teknik bir sorun, metabolik hastalıklar, çimento reaksiyonu, polietilen reaksiyonu, metal alerjisi, ileri osteoporoz, enfeksiyon olması durumlarında beklenenden erken protez gevşemesi görülebilir.

Protezin uzun ömürlü olmasında hastanın kilosunun fazla olması, yaşının genç olması, ileri aktivite, yoğun spor yapılması negatif etki yapar. Hastaların düzenli yürüyüş yapmaları, günlük aktiviteler protezin ömrünü etkilemez.

Geç enfeksiyon ; Vücudunuzun genelini ilgilendiren bir enfeksiyon kan yoluyla protezinize ulaşarak iltihaba neden olabilir. Bu nedenle herhangi bir enfeksiyonunuzun olması (idrar, boğaz,cilt vb.) durumunda zaman kaybetmeden doktora başvurmalısınız.

Cerrahi müdahaleler, diş müdahaleleri öncesinde proteziniz olduğu konusunda ilgili uzmanı uyarınız.

Hangi Egzersizler Yapılmalıdır?

Diz protezi ameliyatı sonrası, gerekli egzersizlerin gerçekleştirilmesi ameliyat sonrası iyileşme sürecini hızlandırmaktadır. Bu bakımdan gerçekleştirilmesi iyileşme sürecini hızlandıracak olan egzersizleri şu şekilde sıralayabilmekteyiz;

• Yere sırt üstü uzanın, dizlerinizi kendinize doğru çekin, ameliyatın gerçekleştirildiği dizinizi yukarı doğru düz şekilde uzatın ve 10 saniye havada tuttuktan sonra indirin.
• Sağlam bir yere tutunarak, her iki bacağınıza ağırlık verecek şekilde, yere doğru diz kapağınızdan kırarak oturmaya çalışır vaziyette 10 saniye bekleyin ve tekrar doğrulun.
• Bir sandalyede oturur vaziyette, ameliyatlı ayağınızı kaldırabildiğiniz kadar havaya kaldırmayı deneyin. Diğer ayağınızın yerde olmasına ve ameliyatlı diz bölgesinin zedelenmemesine özen gösterin.
• Sırt üstü uzandıktan sonra her iki ayağınızı havaya kaldırarak, yine dikkatli şekilde havada daireler yapmaya çalışın.